مهریه در زمان فوت ، طلاق ،فسخ و بطلان نکاح

پرداخت مهریه در هریک از این چهار حالت بستگی به دو عامل تعیین یا عدم تعیین مهریه و داشتن رابطه نزدیکی یا عدم نزدیکی بین زن و شوهر دارد که به صورت اختصار به شرح زیر می باشند.

در زمان فوت

الف – مهریه تعیین شده و نزدیکی صورت نگرفته است .با فوت هریک از زوجین زن مالک نصف مهریه است .ماده ۱۰۹۲ ق.م

ب- مهریه تعیین شده و نزدیکی صورت گرفته استبا فوت هریک از زوجینزن مالک تمام مهریه است.

ج- مهریه ( مقالات مرتبط با مهریه – سوالات مرتبط با مهریه ) تعیین نشده و نزدیکی صورت نگرفته است با فوت هریک از زوجین زن مستحق هیچ مهری نیست.ماده ۱۰۸۸ ق.م

د- مهریه تعیین نشده ولی نزدیکی صورت گرفته است با فوت هریک از زوجین زن مستحق مهر المثل است.ماده ۱۰۸۷ ق.م

در صورتی که مردفوت کند و مهریه پول نقد باشدمحاسبه آن به نرخ روز ازتاریخ عقد تا تاریخ فوت مرد می باشد. ولی در صورتی که زن فوت کند بستگی به زمان مطالبه ورثه زن دارد .هرچند که اعتقاد دارم بعد از فوت زن مهریه برای ورثه نبایستی به نرخ روز محاسبه شود چون متعلق به زن بوده و ممکن است هیچ وقت آن را مطالبه نمی کرد و نبایستی مثل دیگر ماترک زن با مهریه برخورد نمود. و بایستی حکم تبصره ماده ۱۰۸۲ ق.م را صرفا در مورد زن اجرا نمود و در مورد ورثه زن به اصل رجوع کنیم که چون طلب کار خود به مدیون جهت مطالبه رجوع نکرده لذا تاخیر این مدت تعلل در مطالبه از بین رفته و طبق قاعده اقدام قابل مطالبه نباشد.

در زمان طللاق

الف-مهریه تعیین شده و نزدیکی صورت نگرفته است زن مستحق نصف مهر خود است. ماده ۱۰۹۲ ق.م

ب- مهریه تعیین شده و نزدیکی صورت گرفته است زن مستحق تمام مهریه خود است .

ج-مهریه تعیین نشده و نزدیکی صورت نگرفته است زن مستحق مهرالمتعه است .ماده ۱۰۹۳ ق.م

د-مهریه تعیین نشده و نزدیکی صورت گرفته است زن مستحق مهر المثل است.ماده ۱۰۹۳ ق.م

در زمان فسخ نکاح

الف-مهریه تعیین شده و نزدیکی صورت نگرفته استزن مستحق مهریه نیست مگر در صورت عنن مرد که زن مستحق نصف مهریه است . ماده ۱۱۰۱ق.م

ب-مهریه تعیین شده و نزدیکی صورت گرفته است زن مستحق مهر المسمی می باشد.ماده ۱۱۰۱ق.م

ج-مهریه تعیین نشده و نزدیکی صورت نگرفته است زن مستحق مهریه نیست. ماده ۱۱۰۱ ق.م

د-مهریه تعیین نشده و نزدیکی صورت گرفته است زن مستحق مهرالمثل است .ماده ۱۰۸۷ق.م

در زمان بطلان نکاح

الف – در صورت بطلان نکاح چه مهر تعیین شده باشد چه تعیین نشده باشد  ، درصورت عدم نزدیکی بین زوجین زن مستحق مهریه نیست.واگر مهریه را گرفته باشد باید مسترد نماید.ماده ۱۰۹۸ق.م

ب-در صورت بطلان نکاح و وقوع نزدیکی بین زوجین چه مهریه تعیین شده باشد چه تعیین نشده باشد در صورت جهل زن به فساد عقد ،  زن مستحق مهر المثل  است .ماده ۱۰۹۹ق.م

به استناد این ماده در صورتی که زن عالم به فساد  عقد باشد و مهریه او قبلا تعیین شده با شد در صورت وقوع نزدیکی نمی تواند مهرالمسمی را مطالبه کند و فقط می تواند مطالبه مهر المثل نماید.و اگر مهریه اش نیز تعیین نشده باشد  فقط حق مطالبه مهر المثل دارد . و چنین استنباط می شود که که این ماده مفهوم مخالف ندارد که استدلال کنیم چون زن به فساد عقد آگاه بوده با وجود نزدیکی حق مطالبه مهر المثل را نداشته باشد . وصرفا جریمه وی در صورت آگاهی به فساد عقد تنزل مهر المسمی به مهرالمثل است .

 در تمام چهار صورت فوق در صورتی که مرد قبلا تمام مهریه ( مقالات مرتبط با مهریه – سوالات مرتبط با مهریه ) را پرداخت کرده باشد و زن کمتر از انچه که در یافت کرده باشد استحقاق داشته باشد بایستی مازاد را مسترد دارد.مواد۱۰۹۲ و ۱۰۹۸ ق.م