دعاوی کیفری
دعاوی کیفری درحقیقت شاخه ای ازحقوق جزا هستند که شامل جرایم، مجازاتها و قوانین جزایی می باشند دعاوی کیفری به آن دسته از دعاوی گفته می شود که در ارتباط با جرم ، مجرم و مسئولیت کیفری است. منظور از جرم هر نوع رفتار اعم از فعل یا ترک فعلی است که در قوانین موضوعه جرم انگاری شده و برای آن مجازات تعیین شده باشد. منظور از مجرم هر شخصی (اعم از حقیقی و حقوقی) است که ارتکاب عمل مجرمانه به او نسبت داده شده و در محکمه صالح صحت این انتساب احراز شده باشد و در نهایت منظور از مسئولیت کیفری قابلیت انتساب عمل مجرمانه به متهم و به عبارت بهتر استحقاق مرتکب عمل مجرمانه به تحمل مجازات است.
جرائم در یک دسته بندی عمده به دو نوع قابل گذشت و غیرقابل گذشت تقسیم می شوند. جرائم قابل گذشت به جرائمی گفته می شود که قانونگذار به لحاظ رعایت مصالح اجتماعی یا خانوادگی جنبه خصوصی آنها را بر جنبه عمومی شان برتری داده است و تعقیب آنها موکول به شکایت شاکی است. حتی پس از اعلام شکایت نیز شاکی حق دارد از تعقیب متهم صرف نظر کند. بنابراین با اعلام گذشت او، تعقیب متهم متوقف خواهد شد. جرائمی قابل گذشت به شمار می روند. برعکس، در جرائم غیرقابل گذشت اعلام شکایت یا گذشت شاکی تأثیری در امر تعقیب ندارد و نماینده جامعه (دادستان) مکلف است به محض اطلاع، متهم را تحت تعقیب قرار دهد.
در دعاوی جزایی، طرفین دعوی می توانند وکیل یا وکلای مدافع خود را انتخاب و معرفی کنند. بیشتر پرونده های کیفری پس از تحقیقات مقدماتی در دادسرا به همراه کیفرخواست در دادگاه مطرح می شوند. از این رو وکیل هم در مرحله رسیدگی مقدماتی و هم دادرسی نقش دارد. در مرحله ی مقدماتی نیز متهم می تواتد در دادسرا یک نفر وکیل همراه خود داشته باشد. در ذیل به برخی از جرائم اشاره می شود.
مراحل رسیدگی به دعاوی کیفری :
-ارتکاب جرم
-شکایت شاکی در دادسرا و تعقیب شکایت در دادسرا
-انجام تحقیقات مقدماتی مربوط به شکایت در دادسرا
-صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست
-رسیدگی در دادگاه
-واخواهی نسبت به رأی
-تجدیدنظرخواهی در محاکم تجدیدنظر
-فرجام‌خواهی در موارد معین
-اجرای حکم
دعاوی کیفری به دسته‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌گردند که به شرح ذیل می‌باشد:
-جرایمی که با امنیت و آسایش عمومی در ارتباط هستند و موجب بر هم زدن امنیت می‌گردند که عبارت‌اند از:
-اخلال در نظم عمومی
-اخلال در نظم اقتصادی
-افساد فی‌الارض
-جعل و استفاده از سند مجعول
-رابطه نامشروع
-ربا
-قمار
-جرایم علیه مأموران دولتی
-تغییر کاربری
-تصرف عدوانی و مزاحمت و ممانعت از حق
-بغی
-محاربه
جرایمی که برعلیه اشخاص اتفاق می‌افتد :
-قتل عمد، شبه عمد و خطای محض
-جرح عمد، شبه عمد و خطای محض
-نزاع دسته‌جمعی
-آدم‌ربایی
-توهین
-افترا
-تهدید
-نشر اکاذیب
-مزاحمت تلفنی
-هتک حرمت منزل و مسکن
-توقیف یا اخفای اشخاص
-سقط‌جنین
-نوزاد ربایی
-تصادفات رانندگی
جرایمی که علیه اموال رخ می‌دهد :
-کلاه‌برداری
-تحصیل مال از طریق نامشروع
-انتقال مال غیر
-معامله معارض
-سرقت
-خیانت در امانت
-سوءاستفاده از سفید امضا
-صدور چک پرداخت نشدنی
-تخریب
جرایم علیه خانواده (روابط بین زوجین و یا سایر افراد خانواده) :
-ترک انفاق
-عدم ثبت نکاح
-سایر جرایم مرتبط با امور خانوادگی
جرایمی که مربوط به رایانه و محیط‌های مجازی و سایبری می‌گردد از قبیل:
-سرقت رایانه‌ای
-جعل رایانه‌ای
-دسترسی غیرمجاز به حامل‌های داده
-سایر جرایم مرتبط با فضای مجازی
لزوم تعیین وکیل کیفری
وکیل کیفری کیست؟ شخصی که به تمامی موارد مربوط به امور کیفری آشنا باشد و بتواند دفاعیات تخصصی در هر موضوع دعاوی کیفری را مطرح نماید، وکیل کیفری است. همچنین وکیل کیفری باید به کلیه امور کیفری شامل قوانین و مقررات و ماهیت جرم و جزا آشنایی کامل داشته باشد.
در دعاوی کیفری شاکی و مجرم هر دو می توانند برای خود وکیل مدافع تعیین کنند. در این صورت وکیل در تمامی مراحل رسیدگی به پرونده از مقدماتی تا دادرسی نقش خواهد داشت. وکیل در تمامی مراحل همراه موکل خود است.
بهرمندی از وکیل کیفری برای دعاوی کیفری بسیار مورد اهمیت می باشد. وجود وکیل کیفری باعث می شود شاکی بهترین دفاع از خود را داشته باشد. وکیل کیفری می تواند شاکی موکل خود را در طرح انواع شکایت، تنظیم دفاعیه و اظهارنامه و شکواییه یاری نماید. اگر یکی از مراحل طرح شکایت به دادگاه و دادسرا به درستی انجام نشود، نتیجه مثبتی در انتظار شاکی خواهد بود. اهمیت دعاوی کیفری کمتر از دعاوی حقوقی نیست، برای احقاق حقوق مختلف در دعاوی کیفری وجود یک وکیل خبره لازم و ضروری می باشد.
لازم به ذکر است، هر دعاوی را فقط یکبار می توان عنوان نمود. بدین ترتیب اگر دعاوی کیفری به اشتباه مطرح شود، شاکی باید متحمل خسارات مالی (مانند هزینه دادرسی) شود. در صورتی که می توان با کمک یک وکیل کیفری خبره در کوتاه ترین زمان و با کمترین هزینه به شکایت رسیدگی کرد. همچنین وکیل کیفری با دفاع موثرخود می تواند نتیجه موفقیت آمیزی برای پرونده به دست بیاورد.